Największą grupę stanowią dokumenty z pierwszej dekady XIX wieku, kiedy do reform i zmian zarówno administracyjnych, jak i wojskowych zachęcała królowa Luiza Mecklemburg-Strelitz, żona Fryderyka Wilhelma. Śmierć królowej w 1810 roku spowolniła reformy. I tak największa ilość rozporządzeń wydana została w 1802 roku, na drugim miejscu są ustawy z 1804, a potem z lat: 1801, 1803, 1805.

Druki stanowią interesujący zbiór potwierdzający ingerencję króla Pruskiego w życie polityczne, społeczne i gospodarcze ówczesnej prowincji poznańskiej. Dokumentują wprowadzone w życie regulacje prawne autonomicznego względem Prus obszaru Wielkiego Księstwa Poznańskiego.

Z wymienionych w spisie regulacji warto przywołać kilka, m. in.: Edict wegen Aufhe-bung der Provincial-Binnen-Zölle, der Tabacks-Impostgelder, und der Goldzahlungen bey den Salzpreisen, imgleichen wegen Erhöhung der Salz-Verkaufs-Preise… (U.R.1418). Dokument reguluje sprawy związane z funkcjonowaniem żup oraz preparacją i przygotowaniem soli na sprzedaż. Kolejna jest ustawa o stosowaniu i wysokościach opłat urzędowych (Erneuerte Verordnung über den Gebrauch des Stempel-Papiers, der Vollmachten, Spielkarten und Musikzettel, und wegen der sonst zu entrichtenden Stempel-Gebühren… – U.R.1412). Inne dokumenty to m.in: Obwieszczenie w Zamiarze zmnieyszenia ilości umierających Dzieci na Ospę w Prusiech Nowo-Wschodnich, profilaktyczny druk ulotny (U.R.1439) oraz Verordnung wider das Austreiben des Viehes ohne Begleitung eines Hirten, in der Provinz Neu- Ostpreus-sen. = Urządzenie względem wygonu bydła bez dozoru pastuchow dla prowincyi Pruss No-wowschodnich (U.R.1422).

Ciekawą jest też ulotka: Ausserordentliche Beilage zu Nro. 2. Des Amtsblatts der Königl. Regierung zu Bromberg. Verordnung  = Urządzenie (U.R.2801). Ten nadzwyczajny dodatek do wychodzącego w Bydgoszczy Pisma Urzędowego Rządu Królewskiego zbiera przepisy prawne wydane po klęsce powstania listopadowego, kiedy to autonomia Księstwa Poznańskiego została znacznie ograniczona, a wobec mieszkańców biorących udział w walkach podjęto liczne restrykcje.

Do projektu digitalizacyjnego dołączono również broszury z rozporządzeniami Fryderyka Wilhelma, a także druki, co prawda nie sygnowane przez króla, ale związane z jego administracja państwową, np.:. 4 jednostki Publicandum. = Obwieszczenie (U.R.1431, 1433, 1436, 1445), dalej Warnung = Przestroga (U.R.1426). Wszystkie te druki notują w swojej publikacji autorzy Bibliografii rozporządzeń pruskich wydanych w języku polskim.

Spora ilość dekretów wydana została w językach niemieckim i polskim, w układzie kolumnowym. Podobnie jest na kartach tytułowych lub nagłówkach. W spisie podane są obie wersje językowe przedzielone znakiem równości (=).W formie oryginalnej przejęto z druków zapis miejsca i daty wystawienia dokumentów.

oprac. dr Agata Duda – Dział Zbiorów Specjalnych Biblioteki Śląskiej